اگر در بازارهای مالی معامله میکنید، قطعا بارها اسم شاخص ترس و طمع (Fear And Greed Index) به گوشتان خورده است. این ابزار که توسط شبکه CNN برای محاسبهی و پیشبینی رفتار بازار توسعه یافته، بر اساس دو حالت عاطفی کلیدی که بر رفتار سرمایه گذاران تاثیر میگذارد، کار میکند. شاخص ترس و طمع، بر اساس هفت شاخص فنی خاص، ترس و طمع سرمایه گذاران را اندازه میگیرد و این دو عامل را به عنوان محرکهای اصلی تغییرات قیمت در بازارهای مالی معرفی میکند.
با توجه به این شاخص، معاملهگران میتوانند تصمیمات مفیدتری در مورد معاملات خود بگیرند. این ابزار با استفاده از مقیاس ۰ تا ۱۰۰، ترس و طمع را در بین سرمایه گذاران نشان میدهد. با این حال، این شاخص تنها یکی از ابزارهای متعددی است که برای پیگیری احساسات معاملهگران استفاده میشود و برای تصمیمگیری دقیقتر در مورد سرمایه گذاری، باید همراه با سایر شاخصها و عوامل مرتبط مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله از بلاگ ITB قصد داریم که به بررسی جامع شاخص ترس و طمع و استفاده از آن در معاملات بپردازیم.
معرفی شاخص ترس و طمع در بازارهای مالی
شاخص ترس و طمع ابزاری است که احساسات و رفتار معامله گران در بازارهای مالی مختلفی مانند فارکس، سهام، ارزهای دیجیتال و غیره را اندازهگیری میکند. این شاخص نشان دهندهی سطح ترس یا طمع رایج در بازار در یک زمان معین است.
این شاخص عوامل مختلفی از جمله نوسانات بازار، قدرت قیمت سهام، تقاضای پناهگاه امن و فعالیت اختیار معامله را در نظر میگیرد. هدف این شاخص سنجش احساسات کلی معاملهگران و ارائهی بینشی در مورد احساسات آنهاست که میتواند بر تصمیمات معاملهگری آنها تأثیر بگذارد.
سرمایه گذاران ترس و طمع را به عنوان پاسخهای روانی به شرایط بازار تجربه میکنند. ترس معمولاً زمانی ایجاد میشود که عدم اطمینان و اخبار منفی وجود داشته باشد و منجر به کاهش اعتماد کلی بازار شود. این میتواند منجر به فروش وحشتناک و کاهش قیمت شود.
از سوی دیگر، طمع با خوش بینی بیش از حد و میل به بازدهی بالا مشخص و اغلب در بازارهای صعودی ظاهر میشود؛ زمانی که سرمایهگذاران توسط FOMO (ترس از دست دادن) هدایت میشوند و ممکن است ریسکهای بیشتری را نسبت به معمول بپذیرند. شاخص ترس و طمع به سرمایه گذاران کمک میکند تا احساسات غالب را درک کنند و آنها را قادر میسازد تا تصمیمات آگاهانهتری در مورد سرمایه گذاریهای خود بگیرند.
شاخص ترس و طمع در بازار سهام چگونه محاسبه میشود؟
این شاخص از هفت شاخص بازار سهام برای محاسبه مقداری از 0 (ترس شدید) تا 100 (طمع شدید) استفاده میکند. هر شاخص استاندارد شده و به طور مساوی برای ایجاد یک شاخص کلی و نرمال شده وزن داده میشود. هفت شاخص تاثیر گذار در ساختار شاخص ترس و طمع در بازار سهام به شرح زیر است:
شتاب بازار (Market Momentum)
این شاخص حرکت بازار را با مقایسهی S&P 500 با میانگین چرخشی آن در ۱۲۵ روز گذشته اندازهگیری میکند. شتاب مثبت زمانی است که ارزش فعلی شاخص بالاتر از میانگین 125 روزه بوده و شاخص را به سمت طمع منحرف میکند. هنگامی که شاخص کمتر از میانگین قبلی باشد، شتاب منفی است و سیگنالی از ترس سرمایه گذار منتشر میشود.
قدرت قیمت سهام (Stock Price Strength)
قدرت قیمت سهام شاخص، تعداد سهام NYSE (بازار بورس نیویورک) که در بالاترین حد خود در ۵۲ هفته معامله شده را در مقابل سهامهایی که در پایینترین سطح ۵۲ هفته معامله میشوند، مقایسه میکند. زمانی که سقفهای سهام بیشتر از کفهای آن باشد نشان دهندهی طمع معاملهگران است. بالعکس، زمانی که کفها نسبت به سقفهای سهام بیشتر باشد، نشان دهندهی ترس بین معاملهگران است.
حجم قیمت سهام (Stock Price Breadth)
حجم معاملات همچنین میتواند احساس سرمایه گذاران را منعکس کند. شاخص ترس و طمع شامل شاخص مجموع حجم McClellan است که به روند حجم معاملات در روزهای قوی (صعودی) و روزهای ضعیف (نزولی) نگاه میکند. افزایش حجم معاملات نشان دهنده طمع سرمایه گذاران است، در حالی که کاهش حجم نشانه ترس است.
اختیار خرید و فروش (Put And Call Options)
اختیار فروش به شما امکان فروش دارایی را در تاریخ آینده میدهد و اختیار خرید به شما امکان میدهد بعداً یک دارایی بخرید. نسبت اختیار فروش به اختیار خرید میتواند نشان دهد که آیا سرمایهگذاران عمدتاً انتظار فروش یا خرید در آینده را دارند یا نه.
این عنصر از شاخص ترس و طمع، روند میانگین نسبت اختیار خرید و فروش پنج روزه را اندازهگیری میکند. مقدار یک خنثی است، بالاتر از یک نشان دهنده ترس و کمتر از یک حاکی از طمع است.
نوسانات بازار (Market Volatility)
این شاخص از میانگین متحرک ۵۰ روزه شاخص نوسانات VIX) CBOE) را برای اندازهگیری نوسانات بازار استفاده میکند. VIX فعالیت کوتاه مدت اختیارهای S&P 500 را دنبال میکند. میانگین افزایشی محیط ترس را نشان میدهد، در حالی که میانگین کاهشی میتواند منعکسکننده خوش بینی و طمع سرمایه گذاران باشد.
تقاضای پناهگاه امن (Safe Haven Demand)
هنگامی که سرمایه گذاران عصبی میشوند، اغلب با افزایش قرار گرفتن در معرض اوراق قرضه و کاهش قرار گرفتن در معرض سهام به دنبال امنیت هستند. شاخص تقاضای پناهگاه امن، شاخص ترس و طمع این پدیده را با مقایسهی بازده ۲۰ روزه قبلی اوراق خزانه داری در مقابل سهام اندازهگیری میکند. وقتی تقاضا برای سهام بیشتر میشود، سرمایه گذاران احساس طمع بیشتری میکنند. اگر اوراق قرضه عملکرد بهتری نسبت به سهام داشته باشند، سرمایه گذاران محتاطتر عمل میکنند و ترس بیشتری از سرمایه گذاری روی سهام دارند.
تقاضای اوراق قرضه بنجل (Junk Bond Demand)
این شاخص تقاضای اوراق قرضه بنجل را از طریق اختلاف بازدهی بین اوراق قرضه بنجل و اوراق قرضه درجه یک سرمایه گذاری، اندازهگیری میکند. وقتی تفاوت در بازده کمتر باشد، سرمایه گذاران در معرض ریسک بیشتری بوده و حریصتر هستند. افزایش بازدهی بیشتر نشان دهندهی فضای سرمایه گذاری محتاطانه یا از روی ترس است.
شاخص ترس و طمع را چه کسی اختراع کرده است؟
شاخص ترس و طمع، معیاری است که به طور گسترده در بازارهای مالی برای سنجش احساسات سرمایه گذاران استفاده میشود و فرد خاصی آن را اختراع نکرده است، بلکه جزء اصلی شاخص ترس و طمع کسب و کار CNN است که معیاری برای سنجش احساسات بازار بر اساس ترکیبی از هفت شاخص کلیدی ایجاد کرده است.
این شاخصها شامل حرکت قیمت سهام، قدرت قیمت سهام، وسعت قیمت سهام، تقاضای پناهگاه امن، اختیار خرید و فروش، نوسانات بازار و تقاضای اوراق قرضه ناخواسته است. در حالی که این شاخص به خودی خود ایجاد اولیه یک شخص نیست، توسعه و محاسبهی آن نتیجه تلاش مشترکی است که متخصصان بازار مالی را درگیر میکند.
محدودههای شاخص ترس و طمع به چه معنا است؟
همانطور که اشاره شد، ارزش شاخص ترس و طمع کمتر، به معنای جو سرمایه گذاری ترسناک است و عدد بالاتر میتواند نشان دهنده خوش بینی سرمایه گذار باشد. عددها روی محدودههای شاخص اعمال میشوند، بنابراین میتوانید به راحتی احساسات غالب را تفسیر کنید. احساسات ترس و طمع بر اساس نمرات شاخص به شرح زیر است:
- صفر-۲۴: نشان دهندهی ترس شدید است.
- ۲۵-۴۴: سطح متوسطی از ترس را نشان میدهد.
- ۴۵-۵۵: بازار خنثی را بیان میکند.
- ۵۶-۷۵: احساس طمع سرمایه گذاران را نشان میدهد.
- ۷۶-۱۰۰: طمع شدید در بین سرمایه گذاران را نشان میدهد.
اگر با این منطق موافق هستید که احساسات سرمایه گذار، قیمت سهام را بالا یا پایین میبرد، میتوانید از شاخص ترس و طمع به عنوان یک شاخص ارزش گذاری کلی استفاده کنید. ارزش شاخص زیر ۴۵، در محدودهی ترسناک، میتواند به این معنی باشد که سرمایهگذاران عموماً قیمت سهام را پایین میآورند. هنگامی که شاخص به بالای ۵۵ میرسد، سرمایه گذاران طمع کار یا خوش بین ممکن است قیمتها را بیش از حد بالا ببرند. هرچه مقدار شاخص افراطیتر باشد، تأثیر شدیدتر است.
چگونه از شاخص ترس و طمع در معاملات خود استفاده کنیم؟
در دنیای پویای بازارهای مالی، سنجش احساسات بازار بسیار مهم است و شاخص ترس و طمع ابزاری است که معاملهگران میتوانند از آن برای سنجش جو هیجانی بازار استفاده کنند. این موضوع میتواند استراتژیهای معاملاتی، به ویژه در رابطه با زمان بندی بازار، مدیریت ریسک و تعادل مجدد سبد دارایی کمک کند. در بخش زیر به چند مورد از استفادههای شاخص ترس و طمع در معاملات پرداختهایم.
زمان بندی بازار: رویکردی مخالف
میتوان از شاخص ترس و طمع برای حمایت از یک استراتژی سرمایهگذاری متضاد استفاده شود که بر خلاف روند غالب بازار عمل میکند. در این استراتژی، سرمایه گذاران بر خلاف جریان فعلی روند بازار معامله میکنند. در زمینهی شاخص ترس و طمع، این استراتژی شامل خرید در زمانی که ترس زیاد است (بازار نزولی است و دارایی کمتر از ارزش حقیقیاش ارزشگذاری شده است) و فروش زمانی که طمع زیاد است (بازار صعودی است و دارایی بیش از حد واقعیاش، قیمتگذاری شدهاند) را شامل میشود.
به عنوان مثال، در طول بحران مالی ۲۰۰۸ آمریکا، شاخص ترس و طمع عمیقاً در قلمرو “ترس” قرار داشت و نشان میداد که سرمایه گذاران به شدت داراییهای خود را میفروشند. سرمایهگذار مخالفی که از این استراتژی استفاده میکند، ممکن است از این به عنوان یک فرصت خرید استفاده کند. برعکس، در طول دوره طولانی بازار صعودی دهه ۲۰۱۰، با شاخصی که اغلب «طمع» را نشان میداد، ممکن است مخالفان محتاط بوده یا به دنبال فرصتهایی برای فروش بوده باشند.
مدیریت ریسک و تعدیل سبد دارایی
معاملهگران میتوانند از شاخص ترس و طمع به عنوان ابزار مدیریت ریسک استفاده کنند. سطوح بالای طمع در بازار میتواند نشان دهندهی شرایط اشباع خرید باشد. در مقابل، سطوح بالای ترس میتواند نشاندهنده شرایط فروش بیش از حد باشد که اغلب پیش روی بازگشت بازار است.
به عنوان مثال، وقتی شاخص، طمع شدید را نشان میدهد، ممکن است سیگنالی باشد برای کاهش قرار گرفتن در معرض سهامهایی با رشد پر نوسانتر و متعادل کردن مجدد پرتفوی به سمت سهامهای پایدارتر، ارزش محورتر و تدافعیتر.
به طور مشابه، در دورههای ترس شدید، سرمایهگذاران ممکن است میزان قرار گرفتن خود در معرض سهام یا داراییهای پرریسکتر را افزایش دهند؛ زیرا ممکن است این داراییها کمتر از قیمت واقعیشان ارزشگذاری شده باشند و به طور بالقوه بازدهی قابل توجهی را در هنگام بازگشت بازار ارائه دهند.
تنوع بخشی
شاخص ترس و طمع همچنین میتواند سرمایهگذاران را به سمت تنوع بخشی سبد دارایی هدایت کند. تنوع بخشی یک استراتژی معاملاتی است که شامل گسترش سرمایهگذاری در ابزارهای مالی برای کاهش ریسک میشود.
برای مثال، وقتی شاخص «طمع شدید» را نشان میدهد، میتواند هشداری باشد که بخشها یا داراییهای خاصی بیش از حد اشغال شدهاند. در نتیجه، سرمایهگذاران ممکن است انتخاب کنند که داراییهای خود را متنوع کنند و کمتر در معرض این حوزهها قرار بگیرند و سرمایهگذاریهای خود را در بخشها یا طبقات دارایی که کمتر تحت تأثیر چنین احساساتی هستند، گسترش دهند.
برعکس، در مواقع «ترس شدید»، ممکن است فرصتهایی برای افزایش تنوع به داراییها یا بخشهایی وجود داشته باشد که به دلیل فروش گسترده بازار بیش از حد تنزیل شدهاند، زیرا ارزش این بخشها میتواند در زمان بهبود بازار به شدت افزایش یابد.
نظارت و تنظیم استراتژیها
شاخص ترس و طمع یک راه حل مستقل نیست. ابزاری است که باید در کنار سایر شاخصها و منابع اطلاعاتی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، نظارت منظم بر شاخص و آمادگی برای تعدیل استراتژیها بر اساس تغییرات در احساسات بازار بسیار مهم است.
با گنجاندن شاخص ترس و طمع در مجموعه گستردهتری از ابزارهای تحقیق و تحلیل معاملهگری، معاملهگران میتوانند فرآیند تصمیمگیری و به طور بالقوه نتایج معاملهگری خود را بهبود بخشند.
فومو (FOMO) و فاد (FUD) در بازارهای مالی به چه معناست و چگونه میتواند بر معاملات تاثیر بگذارند؟
فاد، ترس و عدم اطمینان است (اغلب در رسانههای اجتماعی یا رسانههای جمعی منتشر میشود). فاد میتواند باعث کاهش قیمت یک دارایی شود، نه بر اساس مبانی یا نمودار، بلکه بر اساس اخبار بدی که در سراسر رسانههای اجتماعی پخش میشود. بسیاری از اوقات، اخبار بد در واقعیت ثابت نمیشوند و در عوض چیزی احمقانه به نظر میرسند. ترس، عدم قطعیت و ایده شک و تردیدی که در رسانهها پخش میشود را میتوان فاد نامید.
فومو ترس از دست دادن دارایی است که در بازار صعودی شما فکر میکنید از آن جا موندهاید (برای مثال ترس از دست دادن سود بیت کوین در بازار صعودی که اکثرا معاملهگران به دنبال خرید هستند). فومو ممکن است شما را وادار کند روی داراییای که قبلاً به میزان قابل توجهی افزایش یافته است، سود خود را برداشت نکنید. این ایدهای است که در ذهن خود دارید که گرفتن سود منطقی یا انتظار برای یک نقطه ورود مجدد در حال حاضر باعث از دست دادن شما میشود.
ترس از دست دادن چیزی است که باعث میشود افراد پس از کسب سود، در بالاترین سطح خرید کنند یا پس از کسب سود، آن را حفظ کنند (بخشی یا تمام سود خود را دوباره از دست بدهند). میتوان گفت که مردم زمانی که به دلیل ترس از دست دادن، بر اساس طمع عمل میکنند، احساس فومو میکنند.
چگونه از شاخص ترس و طمع در بازار ارزهای دیجیتال استفاده کنیم؟
این شاخص هم در بازار ارزهای دیجیتال از یک قانون بسیار ساده پیروی میکند: زمانی که حجم معاملاتی و رویکرد قیمتی بازار رو به افزایش است، تمایل به انباشت ارزهای دیجیتال بیشتر میشود که به این معنی است که مردم حریصتر هستند و در نتیجه منجر به حرکت قیمتهای بالا میشود. به همین ترتیب، هنگامی که بازار سقوط میکند، سرمایه گذاران شروع به فروش میکنند و در نتیجه به ترس بین معاملهگران منجر میشود. این شاخص همانطور که در بخشهای بالا توضیح داده شد، احساسات بازار را در مورد پویایی ارزهای دیجیتال اندازهگیری کرده و بر اساس دو فرض اساسی و ساده عمل میکند:
- هر چه امتیاز شاخص کمتر باشد، ترس بیشتر است. سرمایه گذاران نسبت به آیندهی بازار ارزهای دیجیتال ترس بیشتری دارند. این میتواند یک فرصت خرید عالی باشد.
- هر چه امتیاز بالاتر باشد، سرمایه گذاران نسبت به آیندهی بازار ارزهای دیجیتال اعتماد بیشتری دارند. این همچنین به این معنی است که بازار برای برداشت سود یا برای اصلاح مناسب است.
این شاخص در درجهی اول بر اساس عواملی مانند نوسانات بازار، حجم و تسلط، احساسات رسانههای اجتماعی، نظرسنجیها و دادههای جستجو در رابطه با ارزهای دیجیتال است. بیایید ترس و طمع در این بازار را با مثالهایی درک کنیم:
- ترس شدید: بیت کوین پس از سقوط FTX در نوامبر 2022 به پایینترین حد دو ماهه سقوط کرد، شاخص ترس و طمع بیت کوین ارزش 12 را منعکس کرد که به معنای منطقه احتیاط و ترس شدید در بازار است.
- طمع شدید: بیت کوین به طور ناگهانی با خبر اعلام ایلان ماسک مبنی بر سرمایه گذاری عظیم تسلا در بیت کوین در فوریه 2021 افزایش یافت، این شاخص به 92 از 100 افزایش یافت که نشان دهندهی طمع شدید در بازار بود.
از کجا میتوانم شاخص ترس و طمع در بازارهای مالی را ببینم؟
شاخص ترس و طمع از طریق پلتفرمها و وب سایتهای مختلف خبری مالی قابل دسترسی است. یکی از شناخته شدهترین منابع برای این شاخص، CNN Money است. این پلتفرم یک شاخص ترس و طمع به روز ارائه میدهد که از تجزیه و تحلیل هفت شاخص مختلف بازار به دست آمده است. با مراجعه به وب سایت CNN Money، سرمایه گذاران و معاملهگران به راحتی میتوانند وضعیت فعلی ترس و طمع در بازارهای مالی را مشاهده و ارزیابی کنند.
یکی دیگر از منابع معتبر برای شاخص ترس و طمع در بازار ارزهای دیجیتال، وب سایت Alternative.me است. این پلتفرم نسخه ساده شدهای از شاخص را ارائه میدهد که از 0 تا 100 متغیر است. Alternative این شاخص را بر اساس ترکیبی از منابع دادههای مختلف، از جمله احساسات رسانههای اجتماعی، نوسانات بازار، حجم بازار و سایر الگوریتمهای اختصاصی محاسبه میکند.
مزایا و معایب استفاده از شاخص ترس و طمع چیست؟
مانند هر شاخص سرمایهگذاری دیگری، استفاده از شاخص ترس و طمع هم دارای مزایا و معایبی است. در ادامه مزایا و معایب اصلی برای شاخص ترس و طمع ذکر شده است:
مزایا
- یک اندازهگیری ثابت از احساسات سرمایه گذار میتواند تجزیه و تحلیل بنیادی یا فاندامنتال را تکمیل کند. شاخص ترس و طمع میتواند فرصتهای خرید را که از طریق تحلیلهای دیگر پیدا شده است، تأیید کند.
- میتوانید شاخص ترس و طمع را در استراتژیهای معاملاتی مختلفی اعمال کنید. این شاخص میتواند سیگنالهای خلاف جهت روند بازار در زمان شروع حرکت در جهت جدید صادر کند.
معایب
- شاخص ترس و طمع پیشبینیکننده نیست. دادههای اساسی تاریخی هستند، در حالی که اجزای تشکیل دهنده شاخص برای پیشبینی در نظر گرفته شدهاند.
- احساسات میتواند به سرعت تغییر کند و شاخص پس از آن تغییر را منعکس میکند.
- تکیه بیش از حد به شاخص ترس و طمع میتواند وسوسه انگیز باشد. شاخص ترس و طمع بهتر است در ترکیب با سایر تحقیقات و تحلیلها استفاده شود. به عنوان مثال، مقدار شاخص پایین به طور خودکار به این معنی نیست که زمان خوبی برای خرید سرمایه گذاران ارزشی است.
نتیجه گیری
شاخص ترس و طمع ابزاری است که احساسات حاکم بر بازار را تحت تاثیر قرار میدهد و میتواند رفتار سرمایه گذاران را شکل دهد. این شاخص، هرچند ابزاری مفید برای تحلیل بازار است ولی باید با دقت و همراه با توجه به عوامل دیگر استفاده شود.
عوامل متعددی از جمله استرس مالی، اضطراب، افسردگی و تعصبات شناختی، تاثیر قابلتوجهی بر رفتار سرمایه گذاری دارند. بنابراین، سرمایهگذاران باید این عوامل را در نظر بگیرند و راهکارهایی برای کاهش تاثیر آنها پیاده کنند. تقاضا برای خرید و فروش سهام نیز میتواند توسط این شاخص تحلیل شده و مورد استفاده قرار گیرد.
در کل، شاخص ترس و طمع میتواند ابزاری مفید برای تصمیمگیریهای سرمایهگذاری باشد، اما فقط زمانی موثر است که به درستی و با توجه به زمینه گستردهتری از عوامل استفاده شود. اگر شما نیز سوالاتی درباره شاخص ترس و طمع و نحوه استفاده از آن داشتید میتوانید در قسمت پرسش و پاسخ زیر مقاله بیان کنید یا با متخصصین ما در گروه آی تی بی در میان بگذارید.
شاخص ترس و طمع منعکس کننده احساسات فعلی بازار است. استفاده تنهایی از این شاخص برای معامله کردن کافی نیست و باید کنار دیگر شاخص و تحلیلهای تکنیکال قرار گیرد.
میزان بالای شاخص ترس و طمع بین 55 تا 100 است. هر چه این عدد بیشتر باشد، جو سرمایهگذاری به شدت با طمع همراه است.
در حالی که شما نباید صرفاً بر اساس خوانشهای شاخص ترس و طمع تصمیم گیری کنید، اما به طور کلی، زمانی که شاخص عددی بالاتر از 50 (طمع) تولید میکند، روند بازار صعودی بوده و زمانی که اعداد کمتر از 50 است (ترس) نزولی است.
ثبت دیدگاه شما
(پاسخ دادن)
برای ثبت نظرات، اصول اخلاقی را رعایت کرده و از بکار بردن کلمات نامناسب پرهیز نمایید.
اولین دیدگاه را ثبت نمایید.