اگر کسی ادعا میکند که میتواند تنها با استفاده از نمودار قیمت، خرید و فروش داراییها را انجام دهد، از دو حال خارج نیست؛ ممکن است این شخص هیچ درک درستی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت داراییها نداشته باشد یا خیلی سادهانگارانه مسائل را تحلیل کند. دهها فاکتور بیرونی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی وجود دارند که عملکرد بازارهای مالی را مستقیم یا غیرمستقیم تحت تاثیر قرار میدهند.
یکی از مهمترینهای نهادهای اقتصادی تاثیرگذار در بازارهای مالی بهویژه فارکس (Forex)، فدرال رزرو آمریکا است. ابزار اصلی در اختیار فدرال رزرو (Fed)، نرخ بهره (Interest Rate) است. اگر اهل پیگیری اخبار بازارهای مالی باشید، حتما درباره تاثیر تغییر نرخ بهره از سوی فدرال رزرو در بازارهای مالی زیاد شنیدهاید. در اینجا پای سیاستهای پولی تحت عنوان Hawkish و Dovish بهمیان میآید. اگر کنجکاو هستید که سیاستهای هاوکیش و داویش فدرال رزرو چه معنایی دارند و تاثیر آنها در فارکس چیست، حتما تا پایان این مطلب را دنبال کنید.
سیاستهای Hawkish و Dovish چه هستند؟
وظیفه بانکهای مرکزی در هر کشور حفظ ارزش پول ملی و کنترل نقدینگی است. بانکهای مرکزی از ابزارهای متنوعی برای اجرای مسئولیتهای خود بهره میبرند. در این بین نقش بسیاری از بانکها تنها محدود به کشور خودشان است. در حالی که بعضی دیگر از بانکهای مرکزی مانند فدرال رزرو با توجه به جایگاه خاص آمریکا در اقتصاد جهانی، در سطح بینالمللی نقش آفرینی میکنند. بههمین دلیل است که سیاستهای پولی فدرال رزرو، بازارهای مالی مانند فارکس و ارز دیجیتال را تحت تاثیر قرار میدهند.
یکی از مهمترین ابزارهای اعمال سیاست پولی فدرال رزرو، نرخ بهره است و سیاستهای Hawkish و Dovish اعمالی روی نرخ بهره از اهمیت بالایی در بازارهای مالی برخوردار هستند. وقتی فدرال رزرو، نرخ بهره را با هدف مهار تورم افزایش میدهد، در حال اجرای سیاست پولی هاوکیش (Hawkish) است. در مقابل هنگامی که نرخ بهره از سوی فدرال رزرو با هدف رونق تولید و ایجاد اشتغال کاهش مییابد، سیاست پولی داویش (Dovish) دنبال میشود.
منظور از سیاستهای پولی هاوکیش (Hawkish) چیست؟
هاوکیش (Hawkish) برگرفته از کلمه هاوک (Hawk) بهمعنی شاهین یا باز شکاری است. شاهین در بین پرندگان بهداشتن خصوصیات تهاجمی معروف است. انتخاب نام سیاست پولی هاوکیش نیز بچنین دلیلی دارد. زمانی که تورم روند افزایشی پیدا میکند، فدرال رزرو با هدف مهار آن دست بهکار میشود و نرخ بهره را افزایش میدهد تا راهی برای کنترل جریان نقدینگی بهوجود بیاورد.
بالا بردن نرخ بهره باعث میشود که تقاضا برای دریافت وام از بانکها کاهش پیدا کند. چرا که افزایش نرخ بهره، هزینههای بازپرداخت را بهشدت افزایش میدهد. در این حالت، شرکتها در پیشبرد برنامههای توسعهی خود با مشکل روبهرو میشوند؛ موضوعی که روی نرخ اشتغال نیز تاثیر منفی دارد. یکی از اثرات جانبی سیاست پولی هاوکیش، کنترل قیمتها در بازار و جلوگیری از افزایش نرخ دستمزد نیروی کار است.
منظور از سیاستهای پولی داویش (Dovish) چیست؟
داویش (Dovish) برگرفته از کلمه داو (Dove) بهمعنی کبوتر است. کبوتر در میان پرندگان نماد صلح و ملایمت است. انتخاب نام سیاست پولی داویش نیز چنین دلیلی دارد. زمانی که رکود اقتصادی در یک کشور حاکم میشود، بانک مرکزی برای تحریک رشد اقتصادی دست بهکار میشود؛ راهکار فدرال رزرو برای این منظور، کاهش نرخ بهره است.
این موضوع باعث میشود تا ضمن کاهش نرخ بازپرداخت وامهای بانکی، تقاضا برای دریافت وام از سوی شرکتها افزایش پیدا کند. در نتیجه شاهد تزریق پول به اقتصاد خواهیم بود. موضوعی که در صورت کنترل شدن، میتواند رونق اقتصادی و اشتغال را بهدنبال داشته باشد، اما در صورتی که بهدرستی مهار نشود، میتواند تورم قابل توجهی را ایجاد کند.
ابزارهای فدرال رزرو برای اعمال سیاستهای هاوکیش و داویش چیست؟
مهمترین ابزار فدرال رزرو برای اعمال سیاستهای پولی Hawkish و Dovish، تغییر نرخ بهره است. در طول سال، اعضای فدرال رزرو، هشت جلسه را برگزار میکنند. در هر یک از جلسات، ضمن بررسی شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) و تولیدکننده (PPI)، برای افزایش یا کاهش نرخ بهره تصمیمگیری میشود. در کنار نرخ بهره، چهار ابزار مهم دیگر از سوی فدرال رزرو برای اعمال سیاستهای پولی هاوکیش و داویش بهکار گرفته میشوند که عبارتاند از:
نرخ تنزیل (Discount Rates)
بانکها میتوانند از فدرال رزرو آمریکا وام بگیرند. نرخ بازپرداخت این وامها تحت عنوان نرخ تنزیل شناخته میشود. در راستای اجرای سیاستهای هاوکیش، نرخ تنزیل افزایش مییابد. بهاین ترتیب تمایل بانکها برای دریافت وام بهدلیل بالا رفتن میزان بازپرداخت کاهش پیدا میکند و در نتیجه جریان نقدینگی کنترل میشود. در مقابل، برای اجرای سیاستهای پولی داویش، نرخ تنزیل کاهش مییابد.
نرخ بهره ذخیره (Reserve Interest Rates)
بانکها در ازای ذخیرهی پول نزد فدرال رزرو، سود دریافت میکنند که تحت عنوان نرخ بهره ذخیره شناخته میشود. برای اجرای سیاست Hawkish، فدرال رزرو، نرخ بهره ذخیره را بالا میبرد. این موضوع باعث میشود تا بهدلیل افزایش سود حاصل از ذخیره پول نزد Fed، بانکها تمایل کمتری به برداشت پولهای خود و وام دادن پیدا کنند. در مقابل برای اجرای سیاستهای پولی Dovish، نرخ بهره ذخیره افزایش مییابد.
الزامات ذخیره (Reserve Requirement)
برای ایجاد ثبات در سیستم بانکی در راستای پاسخ به تقاضای مشتریان، بانکها موظف هستند که همواره مقدار مشخصی از سرمایهی در اختیار خود را بهصورت ذخیره نگهداری کنند. با پیش گرفتن سیاست پولی هاوکیش، حداقل مقدار ذخیره بانکی از سوی فدرال رزرو افزایش پیدا میکند. بهاین ترتیب، بانکها مجبور میشوند برای تمکین بهقانون، پول کمتری را بهگردش در بیاورند. در مقابل برای اجرای سیاستهای پولی داویش، حداقل مقدار ذخیره اجباری بانکها کاهش مییابد.
خرید و فروش اوراق بهادار (Securities)
خرید و فروش اوراق دولتی از سوی فدرال رزرو یکی دیگر از ابزارهای اعمال سیاست Hawkish و Dovish است. برای اجرای سیاستهای داویش، فدرال رزرو نسبت به خرید اوراق بهادار و قرضه از بانکها اقدام میکند. این موضوع باعث میشود میزان دارایی ذخیره نقدی فدرال رزرو کاهش یافته و شاهد تزریق پول به سیستم بانکی باشیم؛ در نتیجه بانکها هم از سرمایه در اختیار خود برای وام دادن بیشتر استفاده میکنند. در مقابل برای اجرای سیاستهای هاوکیش، فدرال رزرو نسبت به فروش اوراق بهادار و قرضه به بانکها اقدام میکند تا نقدینگی در اختیار آنها را کاهش دهد.
مفهوم تسهیل کمی و سختگیری کمی چیست؟
تسهیل کمی (Quantitative Easing) و سختگیری کمی (Quantitative Tightening) برای توصیف شرایط سیاستهای هاوکیش و داویش از سوی فدرال رزرو مورد استفاده قرار میگیرند.
وقتی شرایط رکود اقتصادی شدید بهوجود میآید، قدرال رزرو برای خروج از بحران دست به تسهیل کمی با هدف ایجاد شوک در اقتصاد میزند. بهعنوان مثال میتوان به دوره شیوع ویروس کرونا اشاره کرد. در این دوره شاهد کاهش نرخ بهره، خرید اوراق قرضه بلند مدت از سوی فدرال رزرو و همچنین ارائه بستههای مالی تشویقی بودیم که همگی به خلق پول با هدف تحریک اقتصاد بهمنظور خروج از رکود منتهی شدند.
در مقابل با پایان یافتن شیوع کرونا در سال 2022، فدرال رزرو وارد فاز سختگیری کمی شد و شاهد چند مرحله افزایش نرخ بهره و فروش اوراق قرضه به بانکها از سوی فدرال رزرو با هدف جلوگیری از تورم بودیم. شرایط مشابهی را میتوان در دوران بحران اقتصادی سال 2008 و سالهای بعد از آن نیز مشاهده کرد.
تاثیر سیاستهای پولی Hawkish و Dovish در بازارهای مالی
وقتی سیاست پولی داویش از سوی فدرال رزرو اعمال میشود، شاهد افزایش پول در اقتصاد خواهیم بود. وقتی میزان پول در یک جامعه رشد کند و در عین حال پس انداز کردن جذابیت خود را از دست بدهد، طبیعی است که پول تمایل به حرکت بهسمت بازارهای مالی حرکت پیدا کند. در این حالت، شاهد افزایش قیمت داراییها نظیر سهام، ارزهای دیجیتال و طلا خواهیم بود. در عین حال، برای خرید و فروش جفت ارزهای معاملاتی، لازم است بهسراغ معاملات لانگ (Long) ارزهای کشورهایی با رشد اقتصادی بالا بروید.
در مقابل وقتی سیاست پولی هاوکیش از سوی فدرال رزرو اعمال میشود، شاهد کاهش گردش پول در اقتصاد خواهیم بود. وقتی میزان پول در یک جامعه کاهش یابد، قدرت خرید افزایش یافته و در نتیجه شاهد خروج سرمایه از سهام، ارزهای دیجیتال و طلا خواهیم بود؛ موضوعی که روی کاهش قیمت آنها تاثیر جدی دارد. در عین حال، برای خرید و فروش جفت ارزهای معاملاتی، لازم است بهسراغ معاملات شورت (Short) ارزهای کشورهایی با رشد اقتصادی بالا بروید.
گرایش اعضای فعلی فدرال رزرو آمریکا هاوکیش است یا داویش؟
در سالهای 2020 و 2021 که شاهد شیوع کرونا بودیم، فدرال رزرو سیاستهای داویش را در پیش گرفت؛ رشد قیمت سهام و ارزهای دیجیتال در طول سال 2021 بههمین دلیل اتفاق افتاد. بهطوری که بیت کوین بهعنوان مهمترین ارز دیجیتال، سقف تاریخی 69 هزار دلار را در نوامبر 2021 تجربه کرد.
بعد از پایان همهگیری در طول سال 2023 شاهد تغییر روند فدرال رزرو بهسمت سیاستهای هاوکیش بودیم. این اقدام با هدف کنترل تورم صورت گرفت. بههمین دلیل در چند مرحله نرخ بهره دائما افزایش پیدا کرد. افت قیمت سهام بسیاری از شرکتها و ارزهای دیجیتال نیز بدین ترتیب توجیه میشود و در مقاطعی از سال 2022، بیت کوین حتی به کف 15 هزار دلاری هم رسید.
در سال 2023 شاهد هستیم که فدرال رزرو سیاستهای سختگیرانهی خود را تا حدی تعدیل کرده و با تثبیت نرخ بهره، رویهای خنثی در پیش گرفته است. در ضمن، ثباتی در بازارهای مالی در سال جاری را نیز شاهد هستیم که بعضا با رشد قیمت داراییها در بازار فارکس و رمزارزها همراه است.
کلام پایانی
در این مطلب تاثیر سیاستهای پولی Hawkish و Dovish را در بازارهای مالی بررسی کردیم. شما بهعنوان یک سرمایهگذار در بازارهای مالی نظیر فارکس و ارزهای دیجیتال، حتما نیمنگاهی به سیاستهای پولی هاوکیش و داویش فدرال رزرو بیندازید. این موضوع به شما کمک میکند تا بهوضوح جهتگیری کلی بازارهای مالی را در نسبت به سیاستهای پولی تشخیص دهید و بهترین تصمیم را برای سرمایهگذاریهای خود بگیرید.
سیاست پولی هاوکیش نوعی تدابیر تهاجمی و سختگیرانه از سوی فدرال رزرو آمریکا هستند که با هدف مهار تورم و کنترل نقدینگی اجرا میشوند.
سیاست پولی داویش تدابیری تسهیلگرانه اقتصادی از سوی فدرال رزرو آمریکا هستند که با هدف ایجاد رونق اقتصادی، اشتغال و خروج از رکود اجرا میشوند.
ثبت دیدگاه شما
(پاسخ دادن)
برای ثبت نظرات، اصول اخلاقی را رعایت کرده و از بکار بردن کلمات نامناسب پرهیز نمایید.
اولین دیدگاه را ثبت نمایید.